Dla Pacjenta

Recepty

Receptę na lek wystawia lekarz

Pacjent ma prawo do refundowanych leków i wyrobów medycznych na podstawie recepty (jej wzór określa Minister Zdrowia) wystawionej przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego lub lekarza, który posiada uprawnienia do wykonywania zawodu oraz zawarł z NFZ umowę upoważniającą do wystawiania recept podlegających refundacji (także felczera).

Receptę na leki refundowane można zrealizować w każdej aptece (lub punkcie aptecznym), która zawarła umowę z NFZ na realizację recept. Taka apteka oznaczona jest specjalną tablicą lub nalepką umieszczoną w widocznym i łatwo dostępnym miejscu, zawierającą informację
o zawarciu umowy oraz widoczne z zewnątrz logo NFZ.

Refundacja leków

Refundacji podlegają:

  1. Leki, środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego oraz wyroby medyczne dostępne w aptece na receptę zgodnie z Obwieszczeniem Ministra Zdrowia. Leki ujęte
    w Obwieszczeniu wydawane są:
  • bezpłatnie – do wysokości limitu finansowania
  • za opłatą ryczałtową  (3,20 zł)
  • za opłatą w wysokości 30% lub 50% limitu finansowania
  1. Leki recepturowe przygotowane z surowców farmaceutycznych lub z leków gotowych, dla których została wydana decyzja administracyjna o objęciu refundacją, pod warunkiem, że przepisana dawka leku recepturowego jest mniejsza od najmniejszej dawki leku gotowego w formie stałej stosowanej doustnie. Odpłatność dla pacjenta jest ryczałtowa i wynosi 8,40zł.
  2. Leki i środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego, nieposiadające pozwolenia na dopuszczenie do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej
    i sprowadzane z zagranicy na warunkach i w trybie określonym w art. 4 ustawy Prawo Farmaceutyczne, pod warunkiem wydania zgody na refundację przez Ministra właściwego do spraw zdrowia.

W zależności od tego, do której grupy zaliczono przypisany Państwu preparat, będą Państwo zobowiązani do  uiszczenia odpowiedniej opłaty.

Ważne:

Farmaceuta ma obowiązek poinformować pacjenta o możliwości nabycia innego leku niż przepisany na recepcie (leku o tej samej nazwie międzynarodowej, dawce, postaci farmaceutycznej i o tym samym wskazaniu terapeutycznym), którego cena nie przekracza limitu ceny. Nie dotyczy to sytuacji, kiedy lekarz dokonał na recepcie adnotacji „nie zamieniać”. Lekarz może również zalecić polecenie pilnej realizacji przez zamieszczenie na recepcie adnotacji „Cito” lub innej równoważnej.

Finansowanie leków niedopuszczonych do obrotu w Polsce

W sytuacjach wyjątkowych ratowania życia lub zdrowia ubezpieczonego, refundowane mogą być leki sprowadzane z zagranicy. Pacjent ubiegający się o sprowadzenie leku i refundację występuje do Ministra Zdrowia ze stosownym wnioskiem. Od 1 stycznia 2012 r. Prezes NFZ nie rozpatruje wniosków i nie wydaje decyzji dotyczących refundacji leków sprowadzanych w ramach importu docelowego. Leki i produkty lecznicze, sprowadzone z zagranicy
w ramach importu docelowego, mogą być wydane po wniesieniu opłaty ryczałtowej za każde opakowanie jednostkowe, pod warunkiem wydania przez Ministra Zdrowia zgody na ich refundację.

Wszelkie pytania i wątpliwości dotyczące importu docelowego można przedstawiać kontaktując się z pracownikami Departamentu Polityki Lekowej i Farmacji Ministerstwa Zdrowia pod warszawskimi numerami telefonów – 22 634 94 42 lub 22 634 94 19.

Wypisywanie recept

Lekarz może wystawić podczas jednej wizyty:

  • 12 recept  na 360 dni stosowania (wcześniej 3 recepty na 90 dni);
  • w przypadku środków antykoncepcyjnych – do 6 recept na 6 miesięcy (podobnie jak było, dopisano 6 recept);
  • w przypadku maści, kremów, mazideł past i żeli na skórę – do 16 recept na 120 dni korzystania (było 3 miesiące).

Ponadto na jednym druku może być wypisana podwójna ilość leku recepturowego,
a w przypadku maści nawet dziesięciokrotna ilość leku.

Natomiast jeżeli chodzi o preparaty zawierające środki odurzające (z tzw. grupy I-N)
oraz substancje psychotropowe (z tzw. grupy II-P), to podczas jednej wizyty lekarz może wystawić recepty na 90 dni  – 3 recepty na następujące po sobie okresy stosowania (nie dłużej jednak niż na 90 dni).

Ważne:

W ordynacji leków „wydawanych z przepisu lekarza, zawierających środki odurzające lub substancje psychotropowe, określone w odrębnych przepisach” powinien być zastosowany właściwy druk recepty, określony w załączniku nr 7 do rozporządzenia.

Termin realizacji recept nie może przekroczyć:

  • 7 dni od daty jej wystawienia w przypadku recepty na antybiotyki
  • 30 dni od daty jej wystawienia dla pozostałych recept,
  • 120 dni od daty jej wystawienia w przypadku realizacji recepty na leki sprowadzane
    z zagranicy dla użytkowników indywidualnych na zasadach określonych w odrębnych przepisach
  • 90 dni od daty jej wystawienia w przypadku realizacji recepty na preparaty immunologiczne dla indywidualnego pacjenta.

Uprawnienia dodatkowe

Istnieją następujące kategorie dodatkowych uprawnień przysługujących pacjentom uprzywilejowanym:

  • IB (Inwalida Wojenny) – inwalidom wojennym oraz osobom represjonowanym, ich współmałżonkom pozostającym na ich wyłącznym utrzymaniu, wdowom i wdowcom po poległych żołnierzach i zmarłych inwalidach wojennych oraz osobach represjonowanych, uprawnionym do renty rodzinnej, a także cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych przysługuje bezpłatne zaopatrzenie w leki o kategorii dostępności „Rp” lub „Rpz”, oraz środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego objęte decyzją o refundacji dopuszczone do obrotu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Leki recepturowe wydawane są za odpłatnością ryczałtową.
  • IW (Inwalida Wojskowy) – inwalidom wojskowym do wysokości limitu zaopatrzenie w leki objęte wykazem w zakresie kategorii dostępności refundacyjnej: dostępny
    w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń.
  • ZK (Zasłużony Honorowy Dawca Krwi, Zasłużony Honorowy Dawca Przeszczepu) – leki z wykazu leków refundowanych bezpłatnie do wysokości limitu finansowania oraz leki, które mogą stosować w związku z oddawaniem krwi, szpiku lub innych regenerujących się komórek, tkanek i narządów.
  • PO – osoby wykonujące powszechny obowiązek obrony otrzymują bezpłatnie i bez dopłaty do wysokości limitu finansowania wszystkie leki z wykazu leków refundowanych oraz leki recepturowe.
  • AZ – uprawnieni pracownicy i byli pracownicy zakładów produkujących wyroby zawierające azbest otrzymują bezpłatnie leki związane z chorobami wywołanymi pracą przy azbeście wyszczególnione w osobnym wykazie.
  • CN – nieubezpieczone kobiety w okresie ciąży, porodu lub połogu posiadające obywatelstwo polskie i zamieszkałe na terytorium Polski otrzymują leki na takich samych zasadach jak inni ubezpieczeni
  • DN – nieubezpieczeni do ukończenia 18 roku życia posiadający obywatelstwo polskie i zamieszkali na terytorium Polski. Mają one prawo do korzystania ze świadczeń zdrowotnych na takich samych zasadach jak inni ubezpieczeni.
  • IN – osoby nieubezpieczone, mające prawo do bezpłatnych świadczeń zdrowotnych
    w zakresie określonym odrębnymi przepisami.
  • BW – osoby posiadające prawo do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie decyzji wójta (burmistrza, prezydenta) gminy właściwej ze względu na miejsce zamieszkania.
  • WP– żołnierze pełniący czynną służbę wojskową w razie ogłoszenia mobilizacji
    i w czasie wojny oraz żołnierze zawodowi, na podstawie odrębnych przepisów.

Ważne:

  • osoby posiadające dodatkowe uprawnienia do zaopatrzenia w leki zobowiązane są do przedstawienia lekarzowi wypisującemu receptę dokumentu potwierdzającego uprawnienia
  • osoby posiadające dodatkowe uprawnienia do zaopatrzenia w leki przy realizowaniu recepty muszą przedstawić dokument potwierdzający te uprawnienia. Farmaceuta obowiązany jest do odnotowania na odwrocie recepty numeru i rodzaju dokumentu potwierdzającego uprawnienia.

Recepta transgraniczna

Recepta transgraniczna daje prawo pacjentowi do otrzymania leku na terenie Unii Europejskiej na podstawie recepty wystawionej w innym państwie członkowskim niż państwo jej realizacji. Lekarz może wystawić taką receptę, wyłącznie na wniosek pacjenta, który zamierza ją zrealizować w innym niż Polska państwie członkowskim UE. Więcej na temat recepty transgranicznej na stronie poświęconej Dyrektywie Transgranicznej: Krajowy Punkt Kontaktowy

Pliki do pobrania:

Wzór wniosku o wydanie decyzji w sprawie uprawnień do bezpłatnego zaopatrzenia w leki

Źródło: Wydział Świadczeń Opieki Zdrowotnej